Οι γονείς μοιράζονται περιεχόμενο των παιδιών τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για αμέτρητους λόγους, όπως για να συνδεθούν με φίλους και συγγενείς και για να αναζητήσουν επιβεβαίωση ή υποστήριξη.

Ωστόσο, ορισμένοι γονείς το κάνουν αυτό και για εμπορικό όφελος.

Διαχειρίζονται τα παιδιά τους ως «Kidfluencers» – επιτρέποντάς τους να συνεργαστούν με εταιρείες για να προωθήσουν προϊόντα σε άλλα παιδιά (και ενήλικες).

Διαβάστε επίσης: Γιατί τα παιδιά δεν μπορούν να κρατήσουν σωστά το μολύβι;

Η τελευταία ενδιάμεση έκθεση της Αυστραλιανής Επιτροπής Ανταγωνισμού και Καταναλωτών για την έρευνα σχετικά με τις υπηρεσίες ψηφιακών πλατφορμών ανέδειξε τα βασικά ζητήματα που προκύπτουν σχετικά με αυτή την πρακτική.

Είναι το YouTube η πιο δημοφιλής μπέιμπι σίτερ στον κόσμο;

Σύμφωνα με το Forbes το YouTube θεωρείται ως η πιο δημοφιλής μπέιμπι σίτερ στον κόσμο. Έκτοτε, η πανδημία του COVID έχει προκαλέσει αύξηση του χρόνου προβολής των παιδιών, στα οποία προωθούνται παιχνίδια καθώς και άλλα προϊόντα που κανονικά απευθύνονται σε ενήλικες.

Οι σειρές προϊόντων για παιδιά είναι μεγάλη επιχείρηση. Η παγκόσμια αγορά παιχνιδιών προβλέπεται να αυξηθεί από περίπου 141 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ σε 230,6 δισεκατομμύρια μέχρι το 2028.

Είναι πλέον σύνηθες να βλέπουμε Kidfluencers του YouTube να προωθούν παιχνίδια σε άλλα παιδιά μέσω «κριτικών» παιχνιδιών. Αλλά αυτά τα βίντεο δεν είναι το ίδιο με τις παραδοσιακές κριτικές προϊόντων. Είναι mash-ups που θολώνουν τα όρια μεταξύ τριών σημαντικών ειδών: κριτικές, διαφημιστικό περιεχόμενο και ψυχαγωγία.

Τα πιο δημοφιλή κανάλια επισκόπησης παιχνιδιών έχουν εκατομμύρια συνδρομητές. Το Ryan’s World είναι ίσως το πιο γνωστό κανάλι αυτού του είδους. Σύμφωνα με συντηρητικές εκτιμήσεις, η οικογένεια του 10χρονου Ryan Kanji κερδίζει περίπου 25 εκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο.

Τι είναι τα «Instakids»;

Σύμφωνα με μια έκθεση του 2021, περίπου το 40% των παιδιών κάτω των 13 ετών (σε περίπου 750 άτομα που ερωτήθηκαν) δήλωσαν ότι έχουν χρησιμοποιήσει το Instagram. Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι η πλατφόρμα φαινομενικά απευθύνεται μόνο σε άτομα ηλικίας 13 ετών και άνω.

Κοινές ανησυχίες για τα παιδιά

Η έρευνα εντόπισε αυτούς τους βασικούς τομείς που προκαλούν ανησυχία, μεταξύ άλλων:

  • Η έλλειψη διαδικτυακής ιδιωτικότητας για τους Kidfluencers, οι οποίοι δημοσιοποιούν πολλές πτυχές της ζωής τους στο διαδίκτυο.
  • Η εμπορευματοποίηση των παιδιών και η ενεργοποίηση μιας κουλτούρας που αποσκοπεί στην πώληση προϊόντων και υπηρεσιών σε αυτά.
  • Το έμφυλο μάρκετινγκ των παιχνιδιών και η αυξημένη εστίαση στην εμφάνιση των κοριτσιών (που μπορεί να είναι επιβλαβής για την αυτοεκτίμησή τους).
  • Το «κρυφό» μάρκετινγκ παιχνιδιών και άλλων προϊόντων μέσω διαφημιστικών καταχωρίσεων.

Τι μέτρα έχουν ληφθεί;

Μέχρι στιγμής, η γαλλική κυβέρνηση φαίνεται να είναι η μόνη που έχει λάβει απτά μέτρα για να ρυθμίσει την εργασία των παιδιών που επηρεάζουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Σύμφωνα με τη γαλλική νομοθεσία, τα παιδιά κάτω των 16 ετών μπορούν να εργάζονται μόνο περιορισμένες ώρες και τα κέρδη τους πρέπει να διασφαλίζονται σε λογαριασμό που θα είναι προσβάσιμος όταν γίνουν 16 ετών.

Η Γαλλία εξετάζει επίσης το ενδεχόμενο θέσπισης νομοθεσίας για τη ρύθμιση του «sharenting» – μια σύνθεση των λέξεων «sharing» και «parenting» που περιγράφει την πρακτική της συνεχούς ανάρτησης περιεχομένου για τα παιδιά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Στις ΗΠΑ, ο νόμος Coogan Act (που πήρε το όνομά του από τον παιδικό σταρ Jackie Coogan) υπογράφηκε το 1939 για τη ρύθμιση της παιδικής εργασίας στη βιομηχανία του θεάματος, αλλά δεν έχουν θεσπιστεί αντίστοιχοι νόμοι για τα παιδιά–σταρ των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Παρ‘ όλα αυτά, τα προβλήματα γύρω από την παιδική επιρροή αρχίζουν να κερδίζουν την προσοχή σε όλο τον κόσμο. Πέρυσι, μια έκθεση της βρετανικής Βουλής των Κοινοτήτων διερεύνησε τις επιπτώσεις των influencers που απευθύνονται σε παιδιά με διαφημιστικά μηνύματα, ιδίως εκείνων που παρέχουν ελάχιστη έως καθόλου γνωστοποίηση ότι η ανάρτηση είναι διαφήμιση.

Η επιτροπή διατύπωσε διάφορες συστάσεις, μεταξύ των οποίων η προώθηση της παιδείας των νέων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η ανάπτυξη ενός κώδικα δεοντολογίας για το μάρκετινγκ επηρεαστών και η ενίσχυση των εξουσιών της Αρχής Διαφημιστικών Προτύπων και της Αρχής Ανταγωνισμού και Αγορών του Ηνωμένου Βασιλείου.

Ως αποτέλεσμα, το υπουργείο Παιδείας του Ηνωμένου Βασιλείου είναι πλέον «ανοιχτό στη διερεύνηση νομοθετικών τρόπων βελτίωσης της προστασίας της απασχόλησης για τα παιδιά-influencers».